Бұрынғы өткен заманда Хасен деген патшаның жалғыз ұлы болыпты. Баласы Ыдырыс ел аралап жүріп, Сәтбай деген бір диқанның сұлу қызына ғашық болған екен. Қыздың аты Дүрия екен. Бір күні Ыдырыс қыздың әкесіне сөз салып, кісі жіберіпті. Сәтбай:
— Қызым барса да, бармаса да өзі біледі депті.
Сонан соң Ыдырыс Сәтбай қарттың үйіне өзі келіп, Дүрия қызға өзінің ойын айтыпты. Сонда Дүрия:
— Сен болсаң патшаның ұлысың, мен болсам диқанның қызымын, оны ойладың ба? – депті.
— Неге ойланбайын, Дүрия, ойландым. Он ойланып, жүз толғанып келіп отырмын алдыңа,– дейді Ыдырыс.
Дүрия ойланып:
— Қандай өнерің бар еді? – деп сұрайды.
— Ешқандай өнерім жоқ, – дейді Ыдырыс.
— Өнерсізге үміт арту қиын, үмітіңді үз де, жолыңды тап, жігітім, – депті. Сонда Ыдырыс тұрып:
— Дүрияжан, неге олай дейсің, мен жақында патша боламын ғой, патша болған адамға өнердің қанша керегі бар?! – дейді.
— Жоқ, жігітім, олай деме, бүгін патшасың, ертең кім боларыңа көзің жете ме? Өнерсіздің өкініші — көп, өнерлі өрмелеп өрге шығады, өнерсіздік ойға опық, бойға қорлық емес пе?
Қыз сөзіне намыстанған Ыдырыс патша сарайына келіп, әкесіне болған жайды айтады. Хасен патша қол астындағы барлық шеберлерді шақыртып алып, осы балама бір өнер үйретіп бергендеріңе қанша уақыт керек? – деп сұрапты. Өнершілердің әрқайсысы әр түрлі жауап беріпті. Біреулері бір жыл керек, енді біреулері алты ай керек, үш ай керек деп шуласып тұрғанда, басына жүннен қалпақ киген Тоқтыбай деген бір өнерші шал:
— Балаға он бес күнде өнер үйретіп шығаруға болады, – дейді. Патша баласын Тоқтыбайға тапсырады. Он бес күннің ішінде Ыдырыс Тоқтыбайдан қалпақ басуды үйреніп шығады. Хасен патша баласына:
— Қасыңа бірнеше кісі ертіп, Сәтбай қарттың үйіне барып, құда түсіп, қызға өнеріңді көрсетіп қайт, көңілі хош болсын, – дейді. Ыдырыс диқан Сәтбай қартқа барып, келісіп, қызы Дүрияны алып, үлкен той жасайды. Дүрия сұлу да, зейінді еді. Патшаның үйіне келін болып түскен соң, Ыдырысқа:
— Енді өнеріңді көрсет? – дейді. Ыдырыс сайман-әбзелдерін тауып алып, жүннен бір жақсы қалпақ басып, Дүрияға әкеп көрсетеді.
— Мұның да жақсы өнер екен, енді екеуіміз ешкім білмейтін бір қосымша жасайық, – депті.
Сонда Ыдырыс:
— Ол не қосымша? – деп сұрайды.
— Қалпақты басқанда жиегіне басқа жүннен әріпке ұксас өрнектер шегеміз, бір әріп бір сөздің балауы болсын, оны екеумізден басқа ешбір жан білмейтін болсын, «Сақтықта қорлық жоқ» деген, түбі – бұл бізге керек оқу, – дейді Дүрия. Сөйтіп, олар екеуіне ортақ өнер тапты.
Үш ай ауырғаннан кейін Хасен патша дүние салды. Ыдырыс әкесінің орнына таққа отырды. Ата-енесін бала-шағасымен қасына көшіріп алды. Ол халыққа тыныш, жағымды патша болыпты. Күндерде бір күн халықтың хал-жағдайын білмек болып, патша үстіне жаман киім киіп, ел аралапты.
Бір қаланы аралап келе жатса, түтін шыққан шеткі үйден бір қоңырсыған иіс мұрнына келе беріпті. Тәуір тамақ пісіріп жатса керек, неде болса кірейін деп, сол үйге қарай бұрылған екен. Үйге кіріп келсе белдемше киінген төрт адам отыр. Ыдырыс сәлем бергеннен кейін төртеуі бір-біріне қарап, оның көзінше қырын тұрған бір адамды зынданға салып, сыртынан тарс бекітіпті. Байқаса, адамды сойып, етінен түрлі тамақ жасап, базарға сатады екен. Жаңағы төртеуі қайта келіп, өзара сөйлеседі де зынданға қарай Ыдырысты сүйреп ала жөнеледі. Зынданға кірсе өзінен басқа екі адам бар екен, оларда зәре жоқ.
— Бұл не пәле? – деп сұрап еді, Ыдырыс отырған адамның бірі жылайды, бірі күледі. Бұларға таң қалған Ыдырыс:
— Сен неге жылайсың, сен неге күлесің? – дейді.
Жылаған адам айтады:
— Мені бүгін түнде соймақшы еді, ажал сағатым тақаған сайын жүрек дір-дір етеді, соған қорыққанымнан жылаймын, – депті.
Күлген адам:
— Менің аз да болса бір күндік өмірім бар, соған қуанғанымнан күлемін. Бізден гөрі семіздеу екенсің, мүмкін, бізді тағы бір күн қоя тұрып, сені сояр, – дейді. Мұны естіген Ыдырыста зәре-құт қалмайды. Үрейленген Ыдырыс бұл пәледен қалай құтылудың амалын таба алмай, көп ойланып, дал болады. Сол мезетте оның ойына Дүрияның үйреткен өнері түседі.
Сөйтіп тұрғанда, төрт аспаз келіп, Ыдырысты зынданнан шығарып алып:
— Сені бүгін соямыз, – дейді. Жүрегі ұшып, дірілдеген Ыдырыс:
— Сендер мені соймаңдар, мен сендерге көп пайда келтіремін.
— Не пайда келтіресің, айт!
— Менің айтқанымды істеп, керекті әбзелдерімді кешіктірмей тауып бересіңдер, сонан соң менің шебер қолымнан өрнектеліп тігілген әдемі бөрікті патшаның әйеліне ұсынасыңдар, ол сөзге келмей екі мың ділда береді. Аспазшылар Ыдырыстың айтқанын қылып, жүні мен әбзелдерін түгел тауып әкеп береді. Үш-төрт күн өткеннен кейін бөрік те дайын болады. Бөріктің жиегіне Ыдырыс Дүрия үйреткен әріптерден өрнек салған еді. Қалыпқа басқан әдемі бөрікті қуана-қуана алған екі аспазшы атқа мініп, патшаның сарайына барады. Сарайға аттарын байлап, уәзірлерден рұқсат алып, патшаның әйеліне бөрікті ұсынады. Дүрия бөрікті қолына алып, айналдыра қарап өрнектелген әріптерін ішінен оқып шықты да:
— Бұл бөріктің бағасына не сұрайсыңдар? – дейді.
— Екі мың ділда, – дейді аспаздың біреуі.
— Жарайды мен ділда алып келгенше кідіре тұрыңыздар, – дейді де Дүрия далаға шығып:
— 40 нөкер қару-жарағымен дайын тұрсын! – деп жарлық етеді уәзірлеріне. Дүрия екі мың ділданы алып, үйге кіріп, екі адамның қолына береді. Олар ділданы алып, бек қуанып, аттарына мініп үйлеріне қайтады. Дүрия да атқа мініп, нөкерлерімен кеткен екі адамның соңынан қарасын үзбей жүріп отырады. Екі адам қораға келіп кірісімен, нөкерлер қораны айнала қоршап алады. Дүрия бірнеше адамдарымен ішке кіріп: «Бұл үйде тірі жан болса, түгел шықсын!» – деп айғай салады. Ішіндегілердің бәрі де тысқа шығады. Қора маңына жиналған қала адамдары да тамашалап қарап тұрады. Аспаздың екеуі сол арада өзіне-өзі пышақ салып өледі, қалған екеуін нөкерлер тірідей қолға түсіреді. Ыдырыс шықпаған соң, Дүрия зынданның кілтің тауып алып, бір-екі нөкерін ертіп, зынданда жатқан Ыдырысты аман-есен шығарып алады. Есін жиған Ыдырыс патша Дүрияны көріп қуанып, аяғына бас иеді. Сонда Дүрия күліп, Ыдырысқа: «Өнердің күші деген міне осы, бұл өнерді үйренбесең, осы үйде өлімге тап болатын едің», – дейді.
Үйдің ішін түгел аралап, тінтіп шыққан нөкерлер сойылған адамдардың киімдері мен аспаздар тыққан ақшаларын тауып алады. Жиналған жұрттың тілегі бойынша Ыдырыс патша тірі қалған екі аспазды көп алдында дарға асқызып өлтіртіпті. Табылған нәрселерді жұртқа үлестіріп, Ыдырыс патша, Дүрия, нөкерлерімен аман-есен үйіне қайтады.
АТЖ ақпарат
Pretty! This has been a really wonderful article. Thanks for
supplying this information.
This website was… how do you say it? Relevant!!
Finally I’ve found something that helped me. Appreciate it!
Whoa! This blog looks just like my old one!
It’s on a entirely different topic but it has pretty much the
same layout and design. Superb choice of colors!
Amazing! This blog looks just like my old one! It’s on a totally different topic but
it has pretty much the same layout and design. Outstanding choice of colors!
Useful information. Lucky me I discovered your site
by chance, and I’m shocked why this coincidence did not happened in advance!
I bookmarked it.
I have been surfing online more than 4 hours today, yet I never found any interesting
article like yours. It’s pretty worth enough for me. In my opinion,
if all site owners and bloggers made good content as you did,
the web will be much more useful than ever before.
Hey, I think your website might be having browser compatibility
issues. When I look at your website in Opera, it looks fine but when opening in Internet Explorer,
it has some overlapping. I just wanted to give you a quick heads up!
Other then that, wonderful blog!
Heya! I just wanted to ask if you ever have any trouble with hackers?
My last blog (wordpress) was hacked and I ended up losing months of hard work due
to no back up. Do you have any methods to stop hackers?
always i used to read smaller articles or reviews that as well clear
their motive, and that is also happening with this article which I am
reading at this place.
I do accept as true with all the ideas you have presented
in your post. They’re really convincing and can definitely work.
Still, the posts are too short for beginners. Could you please
lengthen them a little from next time? Thank you for
the post.
This blog was… how do you say it? Relevant!! Finally I’ve found something that helped me.
Thanks a lot!
It’s the best time to make a few plans for the longer term and it’s time to be happy.
I have read this post and if I may just I desire to counsel you few attention-grabbing things or tips.
Maybe you can write subsequent articles regarding this article.
I want to learn even more things about it!
I love it when people get together and share ideas. Great website,
continue the good work!
Today, I went to the beach with my kids. I found
a sea shell and gave it to my 4 year old daughter and said «You can hear the ocean if you put this to your ear.» She placed the
shell to her ear and screamed. There was a hermit crab inside and it pinched her ear.
She never wants to go back! LoL I know this is totally off topic but I had to tell someone!
Excellent goods from you, man. I have keep in mind your stuff prior to and you
are just too fantastic. I actually like what you’ve received
here, certainly like what you are saying and the
way in which in which you say it. You’re making it entertaining and you still take care of to stay it sensible.
I cant wait to learn far more from you. That is actually a great site.
I’m not that much of a online reader to be honest but
your sites really nice, keep it up! I’ll go ahead
and bookmark your site to come back down the road. Cheers
It’s in reality a great and helpful piece of information. I am happy that you simply shared this useful information with us.
Please keep us up to date like this. Thanks for sharing.
If some one wishes expert view concerning running a blog after that
i propose him/her to visit this web site, Keep up the nice job.
Wow, wonderful blog layout! How long have you been blogging for?
you make running a blog look easy. The full
glance of your web site is excellent, as neatly as the content material!
It is actually a great and useful piece of info.
I am glad that you just shared this useful info with us.
Please keep us informed like this. Thanks for sharing.
Standard on the net slots are created up of reels with a range of symbols on them.
My website https://www.Fundable.com/felipe-michaelis
I like the helpful information you provide in your articles.
I will bookmark your blog and check again here regularly.
I’m quite certain I will learn lots of new stuff
right here! Best of luck for the next!
Very shortly this web site will be famous among all blogging
users, due to it’s good content
Just desire to say your article is as amazing. The clearness on your put
up is just spectacular and i can think you’re
knowledgeable on this subject. Well together with your permission allow me to snatch your RSS feed to stay updated
with impending post. Thank you 1,000,000 and please carry on the
enjoyable work.
Quality posts is the important to attract the people to visit the website, that’s what this web site is providing.
At this moment I am going away to do my breakfast,
once having my breakfast coming yet again to read more news.
What’s up to every one, it’s truly a nice for me to pay a visit this web site, it consists of useful Information.
What’s up Dear, are you actually visiting this website daily, if so after that you will without doubt get good experience.
Hi Dear, are you truly visiting this web site regularly, if so then you will absolutely
take fastidious know-how.
That is a really good tip particularly to those new to the blogosphere.
Simple but very accurate info… Many thanks for sharing this one.
A must read article!
I just like the valuable information you provide for your articles.
I’ll bookmark your blog and test once more right here regularly.
I’m rather sure I will be informed plenty of
new stuff right right here! Best of luck for the next!
Howdy, i read your blog occasionally and i own a similar one
and i was just wondering if you get a lot of spam responses?
If so how do you reduce it, any plugin or anything you can recommend?
I get so much lately it’s driving me insane so any assistance is very much appreciated.
Ridiculous quest there. What occurred after? Good luck!
If you would like to improve your experience simply
keep visiting this web site and be updated with the newest
information posted here.
I’m not sure why but this website is loading very slow for me.
Is anyone else having this problem or is it a problem on my end?
I’ll check back later and see if the problem still exists.
What’s up friends, its fantastic article about teachingand fully
explained, keep it up all the time.
When I initially commented I clicked the «Notify me when new comments are added» checkbox and now each time a comment is added I get three e-mails with
the same comment. Is there any way you can remove people from that
service? Appreciate it!
Awesome site you have here but I was curious about
if you knew of any forums that cover the same topics discussed in this article?
I’d really love to be a part of group where I can get comments
from other experienced individuals that share the same interest.
If you have any suggestions, please let me know. Cheers!
Thanks for sharing your thoughts. I really appreciate your efforts and I
am waiting for your further post thanks once again.
I like looking through an article that will make
men and women think. Also, many thanks for permitting me to comment!
What a stuff of un-ambiguity and preserveness of
precious knowledge regarding unpredicted emotions.
Everyone loves what you guys are usually up too. This kind
of clever work and coverage! Keep up the fantastic works guys I’ve you guys to blogroll.
I see You’re in reality a excellent webmaster.
This website loading speed is incredible. It kind of feels
that you are doing any distinctive trick. In addition, the contents are masterwork.
you have done a excellent job in this matter!
Similar here: sklep internetowy and also here:
Najlepszy sklep
Whats up very nice blog!! Man .. Excellent .. Wonderful
.. I’ll bookmark your web site and take the feeds also?
I am happy to find a lot of useful info here within the put up, we want develop extra strategies on this regard,
thank you for sharing. . . . . .
My website; vpn 2024
Hey would you mind letting me know which webhost you’re using?
I’ve loaded your blog in 3 different browsers and I must say this blog loads a lot quicker then most.
Can you recommend a good web hosting provider at a reasonable price?
Thanks, I appreciate it!
my homepage :: vpn special