Тарихтың небір сырларын ішіне бүккен Ыстанбұл қаласы бізді айрықша ықыласпен қарсы алды. «Жүз рет естігенше, бір көрген артық», деген сөз бекер айтылмаған-ау. Жыл сайын әлем саяхатшыларының 46 пайызын қабылдайтын алып шаһар аспанмен астасқан зәулім ғимараттарымен, топырағын түрте қалсаң төгіле сыр шертетін тарихи орындарымен бізді таңқалдырды, баурап алды. Бұл саяхаттың негізгі мақсаты – әсем шаһардың көрікті жерлерін аралап, тарихына қанығу. Біз табан тіреген алғашқы нысан – Сұлтанахмет ғибадат үйі. Оны жергілікті тұрғындар көк мешіт деп атайды екен.
Түркияның символына айналған, әлемдік сәулет өнеріндегі ғажайып туындылардың бірі ЮНЕСКО-ның мұралар қорына енгізіліпті. Біз алып ғимаратты аралап қана қоймай оның салыну тарихына терең бойлауға тырыстық.
Көк мешіт 1616 жылы Византия королі өмір сүрген қамалдың орнына салынған, оның құрылысы жеті жыл бойы жүргізілген деседі. Төбесіне, қабырғаларына ойылып кестеленген әшекейлердің түсіне байланысты жергілікті халық «көк мешіт» деген тіркесті жиі қолданатын көрінеді. Алып нысанның 260 терезесі бар. Осы терезелерден түскен күн сәулесімен мешіттің іші самаладай жарқырап тұрады. Алты мұнарасы алыстан менмұндалайды, ерекше элементтерінің бірі – михраб, мінәжат ететін бұл орын мәрмәрдан соғылған. Михрабқа Меккеден әкелінген қара тас қойылған. Жалпы мұнда бір уақытта 35 мың адам дұға ете алады. 17 ғасырда пайдалануға берілген мешіт қанша жыл өтсе де сынын бермей, сол күйінде сақталған.
Туристер ең көп баратын екінші тарихи ескерткіш – Айя София мешіті. Өз басым бұл имандылық ордасына аяқ басқанда ерекше әсерге бөлендім. Азия мен Еуропаның тоғысқан жерінде орналасқан бұл нысан тарихқа бай. Рим императоры Константин І іргесін қалаған ғибадатхана бірнеше рет өртелген. Кейін Юстиниан І христиандардың соборын қайта салғызады. 1453 жылы Осман империясы Константинопольды жаулап алған соң София соборы мешітке айналған. Ғимаратқа 4 мұнара салынып, 1931 жылға дейін 500 жыл мешіт ретінде жұмыс істеді. Кейін оның есігі төрт жыл бойы жабық тұрыпты. 1935 жылы Мұстафа Кемал Ататүріктің шешімімен музейге айналады. 1985 жылы ЮНЕСКО-ның әлемдік мұралары тізіміне енген. Тек 2020 жылы ғана оған мешіт мәртебесі қайтарылған екен. «Түркия Республикасының Президенті Реджеп Тайып Ердоған 2020 жылдың 10 шілдесі күні Айя Софияның қайта мешіт болуы туралы жарлыққа қол қойып, тура екі аптадан кейін, яғни 24 шілдеде Айя Софияда алғашқы жұма намазы оқылды. Біз мұны тарихи сәт деп бағалаймыз», – дейді біз тілдескен жегілікті тұрғынның бірі. 
Түркия – теңізге бай мемлекет. Солтүстігіндегі – Қара теңіз бен Мәрмәр теңізіне, батысында орналасқан – Эгей теңізіне, ал оңтүстігіндегі Жерорта теңізіне қарап Алла тағаланың бұл мемлекетті тіршілік көзінен тарықтырмағанын аңғаруға болады. Түркиялықтар да табиғат тамашасын сый ретінде қабылдап, оларды мол несібенің көзіне айналдырып отыр. Жергілікті тұрғындардың дені теңіз жағасында демалуды қалайтын туристердің есебінен табысқа кенелуде.
Біз Мәрмәрдің балдай суына шомылып, терең тыныстадық. Мәрмәр теңізінің атауы ақ мәрмәр өндірілген аралға байланысты пайда болған. Бір ерекшелігі – оның суы жыдың төрт мезгілінде де қатпайды. Бұл теңіз арқылы Қара теңізден Жерорта теңізіне өте маңызды су жолдары өтеді, ал жағалауында Ыстамбұл және Ізмір қалалары және көптеген демалыс орындары орын тепкен.
Біз Ыстанбұлдың көрікті орындарын аралағаннан кейін Тараклыға (Tarakli) ат басын бұрдық. Ол – Түркияның Сакарья қаласында орналасқан ерекше қалашық. Оның басқа елді мекендерден өзгешелігі – тарихында. 13 ғасырда түрік-селжуктер осы жерді басып алғаннан кейін әсем табиғатына қызығып, қоныстанып қалған екен. Мұнда Харк каньоны мен үңгірі (Hark Kanyonu ve Mağarası), Гюнгормез сарқырамасы (Güngörmez Şelalaesi), Кемер көпірі (Kemer Köprüsü), Гюрлейк (Gürleyik Deresi) және Аджису өзендері (Acısu Deresi), сондай-ақ Хамзапынар (Hamzapınar Yaylası) және Беленгермеси үстірті (Belengermezi Yaylası) орналасқан. Шетелдік туристер Осман кезеңіне жататын сәулет өнерімен, тарихи құрылыстармен, қолөнермен таныса алады.
Өйткені тұрғындар негізінен қасық және тарақ жасайды, Тараклы атауы да осыдан пайда болған. Тоғыз жолдың торабында жатқан тарихқа бай елді мекен өте жақсы сақталған. Мұнда 100-ден астам нысан мәдени құндылық ретінде тіркелген.
Тараклыдағы ең үлкен ғимарат – 1517 жылы салынған Юнус-паша мешіті. Оны Осман империясының танымал сәулетшісі Мимар Синан тұрғызған екен. Сол кездің өзінде ғимараттың өзгеше жылыту жүйесі болған.
Сакарьяның қалың орманының арасында орналасқан, жасыл желекке малынған шағын ғана қалашықтың тағы бір ерекшелігі, жергілікті тұрғындардың айтуынша, қыс мұнда ерте, қараша айында түседі де наурызға дейін созылады, алайда басқа провинцияларға қарағанда қар тез еріп, сәуірде көктем келеді.
Түріктер үшін Платан ағашының орны бөлек. Ол жайында әдемі аңыз да бар. Оны бізге жол көрсетіп жүрген гид Беркан Ташан айтып берді:
«Осман түсінде жүрегінде үлкен платан ағашының өсіп шыққанын көреді. Оны айналасындағы діндарлар жақсылыққа жорып, жақында үлкен империяға иелік ететінін және оны ұзақ уақыт бойы басқаратынын айтады. Айтқанындай, түрік сұлтандары Осман империясын 600 жыл бойы басқарған екен. Ал қай жерді басып алады, сол жерге осы платан ағашын отырғызған. Сондықтан платан – Осман империясының басты символы. Бұл ағаш ұзақ уақыт өседі, мысалы, осы Тараклыда 700 жылдық платан ағашы өсіп тұр», – дейді ол.
Тараклы елді мекені ЮНЕСКО-ның әлемдік мұралары тізіміне алынған. Сондай-ақ 5 жыл бұрын Түркиядағы ең үздік елді мекен атағын жеңіп алған. Оны жергілікті тұрғындар «тыныш қала» деп атап кеткен.
«Түркітілдес журналистер қоры» мұндай сапарларды жиі ұйымдастырады. Бұл жолы ондағы мамандардың таңдауы өңірлердегі журналистерге түскені қуантты. Біз бұл шарадан ұмытылмас әсер алып қайттық. Түркия әуежайынан Қазақстанға ұшарда алып шаһар – Ыстанбұлдың жауһарлары жарқ-жұрқ етіп менмұндалай көрінді. Біз бұл әдемі сәтті Түркияның атажұртқа оттан да ыстық сәлемі деп қабылдадық.
Ерлан ТОҚШЫЛЫҚ, Орал ӘМРЕНОВ.
Heya just wanted to give you a quick heads up and let you know a few of the images
aren’t loading correctly. I’m not sure why but
I think its a linking issue. I’ve tried it in two
different browsers and both show the same
outcome.
14903 112971you could have an perfect weblog correct here! would you prefer to make some invite posts on my weblog? 12068
916896 133848Most appropriate the human race messages work to show your and present exclusive chance with particular couple. Beginer appear system in advance of raucous men and women will most likely always be aware most of the golden value off presentation, which can be a persons truck. best man jokes 425502
898941 383735Dead written articles , appreciate it for entropy. 57916
850534 613512if the buffalo in my head could speak german i would not know a god damm thing. What i do know is that the language of art is out of this world. 982507
9242 6140 There is noticeably a bundle to know about this. I assume you created certain good points in functions also. 173714
587165 718157Im having a little concern I cant subscribe your feed, Im employing google reader fyi. 841604
5831 838148This internet site is my intake , real very good layout and perfect topic material . 40736
463970 899248among the very best system I know, thank you quite considerably . 29957
451528 940865An fascinating discussion might be valued at comment. I do believe which you merely write read much more about this topic, it may well not often be a taboo subject but normally persons are too couple of to dicuss on such topics. To a higher. Cheers 704469
632360 824070Hi there for your personal broad critique, then once again particularly passionate the recent Zune, and additionally intend this specific, not to mention the beneficial feedbacks other sorts of everyone has posted, will determine if is it doesnt answer youre seeking for. 671175
938836 519835Immer etliche Firmen bentzen heutzutage Interimmanagement als innovatives und ergnzendes Gertschaft i. Spanne der Unternehmensfhrung. Denn hiermit wird Kenntnisstand leistungsfhig, bedarfsgerecht und schnell ins Unternehmen geholt. 257848
679110 338711I got what you intend, saved to favorites , quite decent internet internet site . 420287
142205 554299Right after study numerous the websites along with your website now, and that i genuinely appreciate your method of blogging. I bookmarked it to my bookmark internet site list and are checking back soon. Pls have a look at my internet page likewise and let me know should you agree. 893798
45579 143263Ill create a hyperlink to the web page about my individual weblog. 78298
902700 170049I discovered your blog site internet web site on the internet and appearance some of your early posts. Continue to maintain in the wonderful operate. I just now additional increase your Rss to my MSN News Reader. Seeking toward reading far more from you finding out at a later date! 595540
296881 622714Wow, superb blog layout! How long have you been blogging for? you make blogging look effortless. The overall appear of your website is magnificent, as properly as the content! xrumer 814331
With havin so much content do you ever run into any problems of plagorism or copyright infringement?
My website has a lot of unique content I’ve either
created myself or outsourced but it looks like a lot of it is popping it up all over the internet without my agreement.
Do you know any techniques to help protect against content from being stolen?
I’d certainly appreciate it.
Also visit my webpage … vpn special coupon
I simply could not leave your website before suggesting that I
really enjoyed the standard info an individual provide in your guests?
Is gonna be again ceaselessly in order to check up on new posts
Feel free to surf to my web blog — vpn special coupon
Hi there, all is going nicely here and ofcourse every one is sharing facts, that’s genuinely fine, keep up writing.
Review my web blog: vpn special coupon code 2024
354553 807535This style is incredible! You definitely know how to keep a reader amused. Between your wit and your videos, I was almost moved to start my own weblog (well, almostHaHa!) Great job. I really loved what you had to say, and far more than that, how you presented it. Too cool! 915677
222543 129902You got a extremely excellent internet site, Gladiola I discovered it through yahoo. 403832
Hi Dear, are you in fact visiting this web site on a regular
basis, if so then you will without doubt obtain fastidious knowledge.
My website :: facebook vs eharmony to find love online
496234 39389I got what you intend, saved to my bookmarks , extremely decent web site . 516300